Kinderwens

1. Inzicht in je cyclus

Menstruatiecyclus

Het is handig inzicht te krijgen in je eigen menstruatiecyclus. Zo weet je ongeveer wanneer je vruchtbaar bent. Schrijf daarom de 1e dag van je laatste menstruatie op. Hier zijn ook handige apps voor! Als het bloedverlies van je menstruatie is gestopt, begint je baarmoeder met zijn maandelijkse voorbereiding op een mogelijke zwangerschap. De eisprong vindt ongeveer 14 dagen plaats voordat je menstruatie op gang komt, ongeacht de lengte van je cyclus. Indien je een kortere of langere cyclus hebt dan schuift de dag van ovulatie op. Bij een regelmatige cyclus van ongeveer 28 dagen, is de eisprong zo’n 2 weken na de eerste dag van je laatste menstruatie. Heb je bijvoorbeeld een cyclus van maar 24 dagen, dan vindt de ovulatie plaats rond dag 10 van je cyclus. De vrijgekomen eicel leeft 24 uur. Zaadcellen leven 48 – 72 uur. Word je deze cyclus niet zwanger, dan wordt het slijmvlies weer afgestoten en word je weer ongesteld.

Ovulatie

Rond de 14e dag kiest je lichaam een eitje dat wordt uitgestoten om verder te groeien. Dit is het moment om zwanger te raken. Sommige vrouwen voelen deze eisprong aan een krampachtige pijn. Of ze krijgen extra zin om te vrijen. Merk je niets? Dan kun je elke ochtend voordat je opstaat je temperatuur op nemen en noteren. Na de eisprong stijgt je lichaamstemperatuur namelijk met 0,3 graden. Vlak voor je menstruatie daalt je temperatuur weer. Je kunt zodoende een eigen curve bijhouden. Er zijn ook ovulatietests te koop waarmee je kunt meten wanneer je ovuleert. Tijdens je vruchtbare periode is het slijmvlies van je baarmoeder anders van samenstelling. Hierdoor kunnen zaadcellen sneller naar je eileiders. Je merkt misschien dat je vaginale afscheiding wat waterig en draderig is in plaats van de dikkere roomwitte afscheiding die de meeste vrouwen anders hebben.

3. Gezond zwanger worden

Foliumzuur

Het duurt ongeveer 4 weken voordat er extra foliumzuur in je lichaam opgenomen is. Start daarom al met het slikken van foliumzuur op het moment dat je een kinderwens hebt. Ben je onverwacht of sneller dan verwacht zwanger? Begin dan zo snel mogelijk met het slikken van foliumzuur. 
We adviseren om elke dag een tablet van 0,4-0,5 milligram foliumzuur tot en met de 10e week van je zwangerschap te slikken. De tabletten zijn zonder recept bij de drogist of apotheek verkrijgbaar. We geven dit advies om de kans op afwijkingen vroeg in de zwangerschap zo klein mogelijk te maken. Foliumzuur verkleint namelijk de kans op neurale-buisdefecten bij het kind. Wanneer er iets fout gaat bij de aanleg en ontwikkeling van de neurale buis kunnen er in de zwangerschap afwijkingen aan het ruggenmerg of de hersenen ontstaan. Er is dan sprake van een open ruggetje, een open schedel, hazenlip of open gehemelte.

Foliumzuur is vitamine B11. Het zit bijvoorbeeld ook in bananen, sinaasappelen, peulvruchten, gist, melk en groene bladgroenten. Voor de zwangerschap heb je extra van deze vitamine nodig.

Vitamine D / Visolie

Wij adviseren om minimaal 25 microgram vitamine D te slikken gedurende de hele zwangerschap. De foetus is, voor een optimale botontwikkeling en skeletvorming, volledig afhankelijk van de toevoer van vitamine D via de moeder.
Naar schatting komt ongeveer twee derde van de totale vitamine D-voorziening voort uit de aanmaak in de huid en één derde uit voeding als vette vis, melkproducten, vlees en eieren (Voedingscentrum, 2022). Wanneer we inzoomen op wat je via de voeding opneemt, wordt ongeveer 80% van wat je binnenkrijgt uit je eten ook daadwerkelijk opgenomen vanuit de darm, zodat het kan worden benut door je lichaam. Wij bouwen onze vitamine D voorraad vooral op door voldoende zonexpositie, maar op onze breedtegraad in Nederland is de zon alleen in de zomer effectief. In de winter daalt de vitamine D status, doordat de zon lager staat en er minder zonuren op een dag zijn, zodat het belangrijk is meer vitamine D uit je voeding en supplementen te halen.

De dagelijkse behoefte aan vitamine D wordt door de Gezondheidsraad geschat op een minimum van 10 microgram per dag. Voor vrouwen met een kinderwens en zwangeren adviseren we 25 microgram.

De aanbevolen dagelijkse inname van visvetzuren voor zwangeren is 250 – 400 mg DHA per dag. Dat is dus de omega 3 (visolie) zwangerschapsdosering. Dit draagt bij aan de normale ontwikkeling van de hersenen en de ogen van het ongeboren kind. Dit is een officiële richtlijn.

Er zijn meerdere factoren die kunnen zorgen voor een lage omega-3 status:

• Mensen eten steeds minder goede vis.
• Mensen eten steeds meer fastfood en bewerkte, goedkope supermarktproducten die veel omega 6 bevatten, wat de werking van omega 3 vermindert.
• Wanneer je overwicht hebt of een slechte gezondheid, heb je meer omega 3 nodig.
• Wanneer je vegetariër of veganist bent, heb je (meestal) meer goede omega 3 nodig. 

4. Voeding

Voor jezelf en voor een gezonde ontwikkeling van het kindje is het verstandig om vers, gezond en gevarieerd te eten in combinatie met de aanvullende supplemten in de zwangerschap zoals foliumzuur, vitamine d en een goede visolie. Ieder kind verdient de best mogelijke start van zijn of haar leven en een optimale kans op een goede toekomst. De eerste 1000 dagen van een kind zijn cruciaal voor een goede start. Dit is de periode van kinderwens tot 2-jarige peuter. Daarom is het al belangrijk om voordat je zwanger wordt zo gezond mogelijk te eten en te drinken. Je kunt hiervoor ook contact met ons opnemen voor meer informatie in een kinderwensconsult.

Wat kun je beter niet eten of drinken?

• Rauwe eieren en producten met rauwe eieren;
• Rauwe melk. Melk uit de supermarkt is gepasteuriseerd of gesteriliseerd en kan geen kwaad. Kijk of er ‘gepasteuriseerd’ of ‘gesteriliseerd’ op het etiket staat;
• Kaas gemaakt van rauwe melk. Vraag of de kaas gemaakt is van gepasteuriseerde of gesteriliseerde melk;
• Dranken met cafeïne. Drink maximaal 1 kop koffie met cafeïne per dag;
• Rauw vlees. Eet geen rauw/rood vlees of vis in de zwangerschap;
• Eet geen lever of producten waar lever in is verwerkt, zoals leverworst of leverkaas. In lever zit veel vitamine A. Te veel vitamine A kan schadelijk zijn voor de gezondheid van je kind.

Kijk voor de meest recente voedingsadviezen op https://www.voedingscentrum.nl

Roken, alcohol en drugs

Roken

Roken of meeroken kan je vruchtbaarheid verminderen. Als je 15 sigaretten per dag rookt, wordt de kans om zwanger te raken gehalveerd en heb je meer kans op een miskraam. Rokende mannen zijn ook minder vruchtbaar. De zaadcellen zijn vaker afwijkend van vorm en minder beweeglijk dan bij een niet-rokende mannen. Op de website van het Trimbos Instituut staat meer informatie over roken en zwanger worden.

Alcohol

Door het drinken van alcohol verminder je de kans om zwanger te worden. Ook heb je meer kans op een miskraam als je alcohol drinkt als je zwanger bent. Je kunt de risico’s van alcohol alleen met zekerheid uitsluiten als jij én je partner geen alcohol meer drinken voordat je zwanger wordt. Als je wel alcohol blijft drinken heeft de baby kans op het Foetaal Alcohol Syndroom. Lukt het je niet om te stoppen met het drinken van alcohol, vraag dan om hulp van je huisarts en schakel andere hulp in. Op de website van het Trimbos instituut staat meer informatie over drugs en zwanger worden.

Drugs

Drugsgebruik kan invloed hebben op de eicel en spermacellen, eileider, baarmoeder. Ook kan het de ontwikkeling van een kind vóór en na de geboorte ernstig verstoren. In sommige gevallen wordt de baby met lichamelijke afwijkingen geboren. Lukt het je niet om te stoppen met het gebruik van drugs, vraag dan om hulp van je huisarts en schakel andere hulp in. Kijk op de website van het Trimbos instituut voor meer informatie over drugs en zwanger worden.

Meer informatie

• De folder ‘Alcohol-Roken-Drugs en Zwangerschap’ waarin alles staat wat je moet weten over alcohol, roken en drugs vóór, tijdens en na je zwangerschap.
• Roken en zwangerschap: website met informatie over de gevaren van roken vóór, tijdens en na de zwangerschap.
• Alcohol en zwangerschap: website met informatie met de gevaren van het drinken van alcohol vóór, tijdens en na de zwangerschap.

Enkele cijfers over baby’s in Nederland

• In 2017 zijn 167.595 kinderen geboren
• Circa 0,5-1% van de kinderen (tussen de 800-1700 per jaar) wordt geboren in (zeer) kwetsbare gezinnen. Zij lopen het risico om uit huis geplaatst te worden.
• Circa 14% van de kinderen (bijna 25.000 per jaar) heeft geen goede start bij de geboorte door vroeggeboorte, een te laag geboortegewicht of een combinatie daarvan.
• Kinderen met een valse start bij de geboorte krijgen later vaker groei- en (psychische) ontwikkelingsproblemen, suikerziekte, hart- en vaatziekten en overgewicht.