Gezond zwanger worden

Op deze pagina lees je alles over je menstruatiecyclus, foliumzuur, voeding en intoxicaties.

Menstruatiecyclus

Het is handig inzicht te krijgen in je eigen menstruatiecyclus. Zo weet je ongeveer wanneer je vruchtbaar bent. Schrijf daarom de 1e dag van je laatste menstruatie op. Hier zijn ook handige apps voor! Als het bloedverlies van je menstruatie is gestopt, begint je baarmoeder met zijn maandelijkse voorbereiding op een mogelijke zwangerschap. De eisprong vindt ongeveer 14 dagen plaats voordat je menstruatie op gang komt, ongeacht de lengte van je cyclus. Indien je een kortere of langere cyclus hebt dan schuift de dag van ovulatie op. Bij een regelmatige cyclus van ongeveer 28 dagen, is de eisprong zo’n 2 weken na de eerste dag van je laatste menstruatie. Heb je bijvoorbeeld een cyclus van maar 24 dagen, dan vindt de ovulatie plaats rond dag 10 van je cyclus. De vrijgekomen eicel leeft 24 uur. Zaadcellen leven 48 – 72 uur. Word je deze cyclus niet zwanger, dan wordt het slijmvlies weer afgestoten en word je weer ongesteld.

Ovulatie

Rond de 14e dag kiest je lichaam een eitje dat wordt uitgestoten om verder te groeien. Dit is het moment om zwanger te raken. Sommige vrouwen voelen deze eisprong aan een krampachtige pijn. Of ze krijgen extra zin om te vrijen. Merk je niets? Dan kun je elke ochtend voordat je opstaat je temperatuur op nemen en noteren. Na de eisprong stijgt je lichaamstemperatuur namelijk met 0,3 graden. Vlak voor je menstruatie daalt je temperatuur weer. Je kunt zodoende een eigen curve bijhouden. Er zijn ook ovulatietests te koop waarmee je kunt meten wanneer je ovuleert. Tijdens je vruchtbare periode is het slijmvlies van je baarmoeder anders van samenstelling. Hierdoor kunnen zaadcellen sneller naar je eileiders. Je merkt misschien dat je vaginale afscheiding wat waterig en draderig is in plaats van de dikkere roomwitte afscheiding die de meeste vrouwen anders hebben.

Foliumzuur

Het duurt ongeveer 4 weken voordat er extra foliumzuur in je lichaam opgenomen is. Start daarom al met het slikken van foliumzuur op het moment dat je een kinderwens hebt. Ben je onverwacht of sneller dan verwacht zwanger? Begin dan zo snel mogelijk met het slikken van foliumzuur. We adviseren om elke dag een tablet van 0,4-0,5 milligram foliumzuur tot en met de 10e week van je zwangerschap te slikken. De tabletten zijn zonder recept bij de drogist of apotheek verkrijgbaar. We geven dit advies om de kans op afwijkingen vroeg in de zwangerschap zo klein mogelijk te maken. Foliumzuur verkleint namelijk de kans op neurale-buisdefecten bij het kind. Wanneer er iets fout gaat bij de aanleg en ontwikkeling van de neurale buis kunnen er in de zwangerschap afwijkingen aan het ruggenmerg of de hersenen ontstaan. Er is dan sprake van een open ruggetje, een open schedel, hazenlip of open gehemelte.

Foliumzuur is vitamine B11. Het zit bijvoorbeeld ook in bananen, sinaasappelen, peulvruchten, gist, melk en groene bladgroenten. Voor de zwangerschap heb je extra van deze vitamine nodig.

Voeding

Voor jezelf en voor een gezonde ontwikkeling van het kindje is het verstandig om vers, gezond en gevarieerd te eten.

Wat kun je beter niet eten of drinken?

  • Rauwe eieren en producten met rauwe eieren;
  • Rauwe melk. Melk uit de supermarkt is gepasteuriseerd of gesteriliseerd en kan geen kwaad. Kijk of er ‘gepasteuriseerd’ of ‘gesteriliseerd’ op het etiket staat;
  • Kaas gemaakt van rauwe melk. Vraag of de kaas gemaakt is van gepasteuriseerde of gesteriliseerde melk;
  • Dranken met cafeïne. Drink maximaal 1 kop koffie met cafeïne per dag.
  • Rauw vlees. Eet geen rauw/rood vlees of vis in de zwangerschap.
  • Lever. Eet geen lever of producten waar lever in is verwerkt, zoals leverworst of leverkaas. In lever zit veel vitamine A. Te veel vitamine A kan schadelijk zijn voor de gezondheid van je kind;
  • Alcohol.

Kijk voor de meest recente voedingsadviezen op http://www.voedingscentrum.nl

Roken, alcohol en drugs

Roken

Roken of meeroken kan je vruchtbaarheid verminderen. Als je 15 sigaretten per dag rookt, wordt de kans om zwanger te raken gehalveerd en heb je meer kans op een miskraam. Rokende mannen zijn ook minder vruchtbaar. De zaadcellen zijn vaker afwijkend van vorm en minder beweeglijk dan bij een niet-rokende mannen. Op de website van het Trimbos Instituut staat meer informatie over roken en zwanger worden.

Alcohol

Door het drinken van alcohol verminder je de kans om zwanger te worden. Ook heb je meer kans op een miskraam als je alcohol drinkt als je zwanger bent. Je kunt de risico’s van alcohol alleen met zekerheid uitsluiten als jij én je partner geen alcohol meer drinken voordat je zwanger wordt. Als je wel alcohol blijft drinken heeft de baby kans op het Foetaal Alcohol Syndroom. Lukt het je niet om te stoppen met het drinken van alcohol, vraag dan om hulp van je huisarts en schakel andere hulp in. Op de website van het Trimbos instituut staat meer informatie over drugs en zwanger worden.

Drugs

Drugsgebruik kan invloed hebben op de eicel en spermacellen, eileider, baarmoeder. Ook kan het de ontwikkeling van een kind vóór en na de geboorte ernstig verstoren. In sommige gevallen wordt de baby met lichamelijke afwijkingen geboren. Lukt het je niet om te stoppen met het gebruik van drugs, vraag dan om hulp van je huisarts en schakel andere hulp in. Kijk op de website van het Trimbos instituut voor meer informatie over drugs en zwanger worden.

De eerste duizend dagen

Ieder kind verdient de best mogelijke start van zijn of haar leven en een optimale kans op een
goede toekomst. De eerste 1000 dagen van een kind zijn cruciaal voor een goede start. Dit is de periode van kinderwens tot 2-jarige peuter.
De gezondheid van een kind voor, tijdens en na de geboorte blijkt een belangrijke voorspeller
te zijn van problemen – zowel fysiek als mentaal – op latere leeftijd.
Er is al veel geïnvesteerd om de babysterfte in Nederland omlaag te brengen. Gelukkig gaat het met
de meeste baby’s dan ook goed bij de geboorte. Maar sommigen hebben een valse start, doordat
zij te vroeg geboren worden, te weinig wegen bij de geboorte of beiden. Een baby die tijdens de
eerste 1000 dagen van het leven blootstaat aan stress, rook, slechte voeding, mishandeling of
andere risicofactoren, begint met een achterstand aan zijn of haar leven. Deze factoren zorgen
ervoor dat kinderen zich op fysiek, mentaal en sociaal gebied minder goed kunnen ontwikkelen.
Die eerste 1000 dagen beginnen al in de buik. Voor de gezondheid en ontwikkeling van een kind
zou het niet uit mogen maken waar zijn of haar wieg staat. De gezondheid van baby´s rondom de
geboorte is dan ook een belangrijke opgave voor ons allemaal: ouders, samenleving, professionals
en overheid. Een goede start begint al voor de geboorte, zelfs nog voor de conceptie en de zwangerschap.
Rijk, gemeenten, geboorte- en jeugdgezondheidszorg, volwassen-ggz, welzijnswerk en wijkteams
kunnen hier het verschil maken. Zij zijn de aangewezen partijen om het belang van de eerste 1000
dagen uit te dragen en hier actief op in te zetten.

Enkele cijfers over baby’s in Nederland

  • In 2017 zijn 167.595 kinderen geboren
  • Circa 0,5-1% van de kinderen (tussen de 800-1700 per jaar) wordt geboren in (zeer) kwetsbare gezinnen. Zij lopen het risico om uit huis geplaatst te worden.
  • Circa 14% van de kinderen (bijna 25.000 per jaar) heeft geen goede start bij de geboorte door vroeggeboorte, een te laag geboortegewicht of een combinatie daarvan.
  • Kinderen met een valse start bij de geboorte krijgen later vaker groei- en (psychische) ontwikkelingsproblemen, suikerziekte, hart- en vaatziekten en overgewicht.

 

Meer informatie